औद्योगिक व्यवसाय ऐन, २०७६ को दफा ४ मा देहायका उद्योगहरू प्रदेशको कार्य क्षेत्र भित्र नपर्ने व्यवस्था गरिएको छ ।

• अनुमति लिनुपर्ने उद्योगहरू
• विदेशी लगानीमा स्थापना हुने उद्योग
• नेपालको संविधानको अनुसूची-५ मा उल्लिखित विषयसँग सम्बन्धित उद्योग
• दुइ वा दुइभन्दा बढी प्रदेशको कार्यक्षेत्र भएको उद्योग
• कुटनीतिक मामिला सम्बन्धी शैक्षिक परामर्श सेवाहरूसँग सम्बन्धित उद्योग

औद्योगिक व्यवसाय ऐन, २०७६ को दफा ४ को अनुसूची-१ मा देहायका उद्योगहरूलाई अनुमति लिनुपर्ने उद्योग भनी तोकिएको छ ।

• हातहतियार, गोलीगठ्ठा, बारूद वा विस्फोटक पदार्थ उत्पादन गर्ने उद्योग
• सुरक्षात्मक छपाइ (सेक्युरिटी प्रिण्टिङ), मुद्रा तथा सिक्का उत्पादन गर्ने उद्योग
• चुरोट, बिंडी, खैनी, सिगार तथा सुर्तीजन्य पदार्थ मुख्य कच्चा पदार्थ हुने वस्तु एवम् विद्युतीय चुरोट उत्पादन गर्ने उद्योग
• माइक्रोब्रुअरी, बियर, मदिरा वा मदिराजञ्य पदार्थ उत्पादन गर्ने उद्योग
• ढुङ्गा, गिट्टी, बालुवा उत्खनन्, प्रशोधन गर्ने उद्योग
• रेडियो सञ्चार सम्बन्धी उपकरण उत्पादन गर्ने उद्योग
• बहुमूल्य खनिज तथा पेट्रोलियम पदार्थ उत्खनन् जस्ता उद्योग
• लिक्वीफाइड पेट्रोलियम ग्याँस (एल.पी.जी.) रिफिलिङ गर्ने उद्योग
• ड्रोन उत्पादन वा ड्रोनको माध्यमबाट सेवा प्रवाह गर्ने सबै प्रकारका उद्योग
• प्रचलित कानून बमोजिम अनुमति लिनुपर्ने अन्य उद्योग

यी बाहेक अन्य सबै उद्योगहरूको दर्ता, नवीकरण लगायतका प्रशासन र नियमन सम्बन्धी कार्य प्रदेश कानून बमोजिम हुने व्यवस्था गरिएको छ ।

त्यस्तै, आयात निर्यात गर्ने वा अन्तराष्ट्रिय व्यापारसँग सम्बन्धित बाहेक सबै प्रकारका वाणिज्य फर्म (व्यापार व्यवसाय) को दर्ता प्रदेशस्तरका निकायहरूमा हुन्छ ।

उद्योग तथा फर्म दर्ता, नवीकरण लगायत उद्योग तथा वाणिज्य प्रशासन र नियमनका लागि कोशी प्रदेश सरकारको उद्योग, कृषि तथा सहकारी मन्त्रालय अन्तर्गत दुइ प्रकारका निकायहरू स्थापना गरिएको छ । पन्ध्र करोड रूपैयाँसम्म लगानी हुने उद्योग दर्ता, नवीकरण लगायत उद्योग तथा वाणिज्य प्रशासन र नियमन सम्बन्धित जिल्ला स्थित घरेलु तथा साना उद्योग कार्यालयबाट हुन्छ । पन्ध्र करोड रूपैयाँ भन्दा बढी लगानी हुने उद्योग दर्ता, नवीकरण लगायत उद्योग तथा वाणिज्य प्रशासन र नियमन विराटनगर स्थित उद्योग, कृषि तथा सहकारी मन्त्रालयको उद्योग तथा वाणिज्य हेर्ने महाशाखाबाट हुन्छ ।

दस्तुर तथा जरिवाना सम्बन्धी विवरण यहाँबाट हेर्नुहोस

आवश्यक कागजात सम्बन्धी विवरण यहाँबाट हेर्नुहोस

प्रदेश औद्योगिक व्यवसाय ऐन, २०७७ मा लगानी हुने/भएको पुँजीको आधारमा लघु उद्यम, घरेलु उद्योग, साना उद्योग, मध्यम उद्योग, ठूला उद्योग र बृहत उद्योग भनी वर्गीकरण गरिएको छ ।

प्रदेश औद्योगिक व्यवसाय ऐन, २०७७ को दफा १८ (१) बमोजिम देहायको अवस्था भएको उद्योगलाई लघु उद्यम मानिनेछः-

• (१) घर जग्गा बाहेक बढीमा बीस लाख रुपैयाँसम्मको स्थिर पूँजी रहेको,
• (२) उद्यमी र निजको एका संगोलको परिवारका सदस्य स्वयं उद्योगको सञ्चालन र व्यवस्थापनमा संलग्न रहेको,
• (३) उद्यमी सहित बढीमा नौ जनासम्म कामदार रहेको,
• (४) बार्षिक कारोबार एक करोड रुपैयाँभन्दा कम रहेको,
• (५) इन्जिन, उपकरण वा मेसिनको प्रयोग गरेको भएमा इन्जिन, उपकरण वा मेसिनमा खपत हुने विद्युतीय उर्जा, इन्धन वा अन्य तेल इन्जिनको क्षमता पच्चिस किलोवाट वा सोभन्दा कम रहेको।

प्रदेश औद्योगिक व्यवसाय ऐन, २०७७ को दफा १८ (१) बमोजिम देहायको अवस्था भएको उद्योगलाई घरेलु उद्योग मानिनेछः-

• परम्परागत सीप र प्रविधिमा आधारित
• श्रम मूलक र खास सीप वा स्थानीय कच्चा पदार्थ एवं स्थानीय प्रविधि, कला तथा संस्कृतिमा आधारित,
• इन्जिन, उपकरण वा मेसिनको प्रयोग गरेको भएमा बढीमा पचास किलोवाटसम्मको क्षमताको विद्युतीय ऊर्जा प्रयोग गरेको,

प्रदेश औद्योगिक व्यवसाय ऐन, २०७७ को अनुसूची-१ मा देहायका उद्योगहरूलाई घरेलु उद्योगको रूपमा राखिएको छ ।

• हात वा खुट्टाले चलाउने र अर्धस्वचालित तान (ह्याण्ड लुम, पेडल लुम, सेमी अटोमेटिक लुम), कपडा बेर्ने (र्‍यापिङ्ग), परम्परागत प्रविधिबाट गरिने रङ्गाई छपाई, सिलाई (तयारी पोशाक बाहेक) र बुनाई,
• ऊन र रेशममा आधारित हाते बुनाईका राडी, पाखी, गलैंचा, पश्‍मिना, पोशाक, हातेकागज र सोमा आधारित वस्तु,
• परम्परागत कलामा आधारित वस्तु,
• परम्परागत मूर्तिकला,
• तामा, पित्तल, ढलौट, काँस र जर्मन सिल्भर जस्ता धातुबाट हस्तनिर्मित भाँडावर्तन तथा हस्तकलाका सामान,
• फलामबाट बनेका हस्तनिर्मित भाँडा वर्तन तथा घरायसी प्रयोगका चक्कु, चुलेसी, खुकुरी, हँसिया, कुटो, कोदालो जस्ता परम्परागत औजारहरु,
• सुन वा चाँदीबाट हस्तनिर्मित गरगहना, वस्तु, भाँडा वर्तनहरु (बहुमूल्य, अर्ध बहुमूल्य तथा साधारण पत्थर जडान भएका समेत)
• स्वदेशमा उपलब्ध किमति, अर्ध किमति तथा साधारण पत्थर कटाई उद्योग, ग्रामीण टय्‍यानिङ्ग। छालाबाट हस्त निर्मित बस्तुहरु,
• जुट, सवाई घाँस, चोया, बाबियो, सुती धागो, अल्लो आदि प्राकृतिक रेशामा आधारित उद्योग,
• पत्थरकला (ढुंगा कुँदेर बनाइएका सामानहरु)
• पौभा, थाङ्का चित्र र अन्य परम्परागत चित्रकला,
• मुकुण्डो (मास्क) तथा परम्परागत संस्कृति दर्शाउने पुतली र खेलौना
• परम्परागत संस्कृति, बाजागाजा र कला दर्शाउने विभिन्न प्रकारका हस्तकलाका वस्तु,
• काठ, हाड तथा सिङ्ग, माटो, चट्टान र खनिजका कलात्मक वस्तुहरु, सेरामिक्स तथा माटाका भाँडाकुँडा
• हातले छाप्ने इटा उद्योग ।

लघु उद्यम र घरेलु उद्योग बाहेकको पन्ध्र करोड रुपैयाँसम्म स्थिर पूँजी भएको उद्योगहरूलाई साना उद्योग, पन्ध्र करोड रुपैयाँभन्दा बढी पचास करोड रुपैयाँसम्म स्थिर पूँजी भएको उद्योगहरूलाई मध्यम उद्योग, पचास करोड रुपैयाँभन्दा बढी पाँच अर्व रुपैयाँसम्म स्थिर पूँजी भएको उद्योगहरूलाई ठूला उद्योग र पाँच अर्ब रुपैयाँभन्दा बढी स्थीर पूँजी भएको उद्योगहरूलाई बृहत उद्योगको रूपमा वर्गीकृत गरिएको छ ।

उद्योगबाट उत्पादन हुने वस्तु वा सेवाको प्रकृतिको आधारमा प्रदेश औद्योगिक व्यवसाय ऐन, २०७७ को दफा १८ को (२) मा देहायका आठ वटा वर्गमा वर्गीकरण गरिएको छ ।

• ऊर्जामूलक उद्योग
• उत्पादनमूलक उद्योग
• कृषि तथा वन पैदावारमा आधारित उद्योग
• खनिज उद्योग
• पूर्वाधार उद्योग
• पर्यटन उद्योग
• सूचना प्रविधि, सञ्चार प्रविधि तथा सूचना प्रसारण प्रविधिमा आधारित उद्योग
• सेवामूलक उद्योग

ऊर्जा उत्पादन गर्ने ब्यवसायमा संलग्न देहायका उद्योगहरु ऊर्जामूलक उद्योगको रूपमा परिभाषित छन्।

• जलस्रोत, वायु, सौर्यशक्ति, कोइला, प्राकृतिक तेल र इन्धन वा ग्याँस, वायोमास वा फोहोरमैला प्रशोधन गरी निस्कने ग्याँस वा अन्य स्रोतहरुबाट ऊर्जा उत्पादन गर्ने उद्योग, त्यस्तो ऊर्जा उत्पादन गर्न प्रयग गरिने मेसिन उपकरण निर्माण गर्ने उद्योग,
• प्रादेशिक विद्युत प्रसारण लाइन,
• विद्युत वितरण प्रणाली,
• ऊर्जाको सम्भाब्यता अध्ययन ।

कच्चा पदार्थ, सहायक कच्चा पदार्थ, वा अर्धप्रशोधित कच्चा पदार्थको प्रयोग वा प्रशोधन गरी मालवस्तु उत्पादन गर्ने उद्योगहरुलाई उत्पादनमूलक उद्योगको रूपमा परिभाषित गरिएको छ । केही उत्पादनमूलक उद्योगहरूको उदाहरण तल प्रस्तुत गरिएको छ ।

• सिमेन्ट उत्पादन गर्ने
• प्लास्टिकका सामान उत्पादन गर्ने
• इँटा, टायल उत्पादन गर्ने
• आइरन रड उत्पादन गर्ने
• ब्याट्री (ड्राइ वा वेट सेल) उत्पादन गर्ने
• रासायनिक मल उत्पादन गर्ने
• अर्गानिक मल उत्पादन गर्ने
• लुब्रिकेन्ट्स उत्पादन गर्ने
• सफ्ट ड्रिंक उत्पादन गर्ने
• एलोपेथिक औषधी उत्पादन गर्ने
• आयूर्वेदिक औषधी उत्पादन गर्ने
• पशुपक्षीका औषधी उत्पादन गर्ने
• एसिड, अल्काली र अन्य केमिकल उत्पादन गर्ने
• मदिरा उत्पादन गर्ने
• बियर उत्पादन गर्ने
• वाइन, साइडर उत्पादन गर्ने
• स्प्रिट उत्पादन गर्ने
• अल्कोहोलिक ड्रिंक उत्पादन गर्ने
• चुरोट उत्पादन गर्ने
• बिँडी उत्पादन गर्ने
• सलाई उत्पादन गर्ने
• मैनबत्ती, अगरबत्ती उत्पादन गर्ने
• प्रिफेब्रिकेशनका सामान उत्पादन गर्ने
• गृल, फलामका सामान उत्पादन गर्ने
• जस्ता पाता उत्पादन गर्ने
• अन्य खाद्य प्रशोधन चाउचाउ, चिया, चिजबल्स आदि उत्पादन गर्ने
• गुटखा, पानमसला, सूर्तिजन्य वस्तु उत्पादन गर्ने
• इलेक्ट्रोनिक सामान उत्पादन गर्ने
• इलेक्ट्रिक सामान उत्पादन गर्ने
• बिजुलीको तार (केबुल) उत्पादन गर्ने
• तारजाली उत्पादन गर्ने
• साबुन, स्याम्पु, वासिङ पाउडर उत्पादन गर्ने
• छाला प्रशोधन गर्ने
• ढुंगा, क्रशर संचालन गर्ने
• बालुवा प्रशोधन गर्ने
• रंगरोगन उत्पादन गर्ने
• फोम उत्पादन गर्ने
• धागो, कपडा रंगाई, छपाई गर्ने
• धुलाई गर्ने, डाई गर्ने
• प्रिन्टिङ प्रेस
• कागज, पल्प पेपर उत्पादन गर्ने
• स्टेशनरीका सामान उत्पादन गर्ने
• चुनढुंगा प्रशोधन, चुन उत्पादन गर्ने
• पानी प्रशोधन गर्ने
• टायर, ट्युब, रबर प्रशोधन गर्ने
• बिटुमिन तथा बिटुमिन इमल्सन उत्पादन गर्ने
• हाड, सिङ, खुरको रासायनिक प्रशोधन गर्ने

माथि उल्लेख गरिएका बाहेक प्रदेश औद्योगिक व्यवसाय ऐन, २०७७ को दफा १८ को (२) को (ख) को परिभाषासँग मेल खाने उद्योगहरूलाई उत्पादनमूलक उद्योगको रूपमा लिन सकिन्छ ।

कृषि वा वन पैदावारमा आधारित कच्चा पदार्थबाट कुनै वस्तु उत्पादन गर्ने वा कृषि वा वन पैदावारसँग सम्वन्धित देहायका उद्योगहरु कृषि तथा वन पैदावारमा आधारित उद्योगको रूपमा परिभाषित गरिएको छ ।

• फलफूल खेती वा फलफुल प्रशोधन,
• खाद्यवस्तुको उत्पादन र प्रशोधन तथा भण्डारण,
• पशुपालन, पंक्षीपालन (अष्ट्रिच समेत), पशुपंक्षी प्रजनन, चल्ला काड्ने व्यवसाय र मासु उत्पादन तथा प्रशोधन,
• दुध उत्पादन तथा दुग्ध पदार्थ प्रशोधन (दूधजन्य परिकार उत्पादन समेत)
• मत्स्यपालन, माछाभूरा उत्पादन, प्रशोधन एवं प्याकेजिङ
• कृषि उपज प्रमुख कच्चा पदार्थ हुने पशुपंक्षीको दाना उत्पादन उद्योग,
• रेशम खेती तथा रेशम प्रशोधन,
• चिया बगान, चिया प्रशोधन,
• कफी खेती, कफी प्रशोधन,
• जडिबुटी खेती, जडीबुटी प्रशोधन,
• तरकारी बीउ बिजन उत्पादन,
• तरकारी खेती, तरकारी प्रशोधन,
• मौरीपालन (मौरी प्रजनन, मह उत्पादन र प्रशोधन)
• पुष्प खेती, पुष्प प्रशोधन (माला बनाउने, सजावट गर्ने, गुच्छा बनाउने र बीउ बिजजन उत्पादन समेत)
• नर्सरी व्यवसाय, वनस्पति उद्यान स्थापना, संरक्षण तथा व्यवस्थापन, वनस्पति प्रजनन व्यवसाय (टिस्सु कल्चर समेत)
• रबर खेती, रबको प्रारम्भिक प्रशोधन र संचालन
• शीत भण्डार, कृषि बजार संचालन तथा व्यवस्थापन,
• सामुदायिक, कबुलियती, साझेदारी निजी वन तथा कृषि वनको स्थापना र व्यवस्थापन, अन्य गैर काष्ठजन्य वन पैदावार,
• नगदेबालीको व्यवसायिक खेती तथा प्रशोधन (जस्तैः ऊखु, कपास, सनपाट, सजिवन, स्वीट सरघम, स्टेभिया रेवौडिएन, सुर्ती, जुट, अलैंची, अदुवा, केशर, तेलहन, मसला वाली, दलहन आदि तथा तिनको बीउ उत्पादन)
• वेत, बाँस खेती, वेत बाँस तथा अन्य प्राकृतिक रेशाजन्य उत्पादनहरु,
• बीउबिजन प्रशोधन
• सःमिल, फर्निचर लगायतका काष्ठ उद्योग,
• भेनियर तथा प्लाई उद्योग
• पार्केटिङ, सिजनिङ्ग, ट्रिटमेन्ट प्लान्ट, प्लाइउड, कम्पोजिट, बोर्ड जस्ता काष्ठजन्य उद्योग,
• कागज, रेजिन लगायतका अन्य गैरकाष्ठजन्य वन पैदावारमा आधारित उद्योग,
• च्याउ, नयाँ प्रविधिद्वारा विरुवा उत्पादन गर्ने (टिस्यूकल्चर), एग्रोफरेष्ट,
• कपास खेती, कपास र कपासको विउ उत्पादन तथा प्रशोधन गर्ने ।

प्रचलित कानूनले तोके अनुसारको प्रादेशिक क्षेत्राधिकारभित्रका खनिज उत्खनन् का लागि अध्ययन गर्न वा उत्खनन् भएका वस्तुमा आधारित उद्योगहरुलाई खनिज उद्योगको रूपमा परिभाषित गरिएको छ । तर खानी सञ्चालन तथा खनिज उत्खनन् सँग सम्बन्धित उद्योगहरू प्रदेश सरकारको कार्यक्षेत्र भित्र नपरेका हुँदा त्यस्ता उद्योगको दर्ता लगायतका कार्य संघीय निकायबाट हुन्छ ।

भौतिक पूर्वाधार निर्माण गरी सञ्चालन गर्ने देहायका उद्योगहरुलाई पूर्वाधार उद्योगको रूपमा परिभाषित गरिएको छ ।

• सडक, पुल, सुरुङ्ग
• रोपवे, रेलवे, ट्राम, ट्रलिवस, मोनोरेल र स्लाईडिङ्गकार,
• औद्योगिक संरचना एवं पूर्वाधार कम्प्लेक्स,
• सभा सम्मेलन केन्द्र,
• ढल तथा ढल निकास,
• खानेपानी आपूर्ति तथा वितरण,
• सिँचाई पूर्वाधार,
• खेलकूद गृह, रङ्गशाला,
• सवारी पार्किङ्ग स्थल, पार्किङ्ग गृह,
• विशेष आर्थिक क्षेत्र,
• कार्गो कम्प्लेक्स,
• प्रदुषित पानी प्रशोधन उद्योग (बेष्ट वाटर ट्रिटमेन्ट प्लान्ट)
• घर तथा आवास भवन,
• फिल्म सिटि निर्माण, फिल्म स्टुडियो निर्माण,
• व्यापारिक कम्प्लेक्स,
• निजी वेयर हाउस,
• ऊर्जा घर तथा ऊर्जा प्रशारण लाइनको पूर्वाधार निर्माण व्यवस्था तथा संचालन,
• वालुवा प्रशोधन (फिरफिरे) उद्योग
• यस्तै प्रकृतिका अन्य उद्योगहरु ।

पर्यटन सेवासँग सम्वन्धित देहायका उद्योगहरुलाई पर्यटन उद्योगको रूपमा परिभाषित गरिएको छ ।

• पर्यटक आवास, मोटेल, होटेल, रिसोर्ट, बार तथा रेष्टुँरा, पार्टी प्यालेस,
• ट्राभल एजेन्सी, टुर, अपरेटर, हिलिङ्ग सेन्टर, क्यासिनो, मसाज, स्पा,
• साहसिक पर्यटनः ट्रेकिङ्ग, स्किइङ्ग, प्याराग्लाइडिङ्ग, वाटर र्‍याफ्टिङ्ग, हट एयर व्यालुनिङ्ग, क्यानोइङ, प्यारासेलिङ्ग, घोडचढी, हात्तीचढी, बन्जी जम्पिङ्ग, हिमाल आरोहण, जिपफ्लायर, अल्ट्रालाइट, स्काइवाइकिङ्ग, स्काइड्राइभिङ्ग र यस्तै प्रकारका अन्य साहसिक खेल,
• केवलकारको निर्माण गरी संचालन गर्ने उद्योग,
• ग्रामणी पर्यटन, होमस्टे तथा पर्यावरणीय पर्यटन, कृषी पर्यटन,
• गल्फ, कोर्स, पोलो, पोनी ट्रेकिङ्ग, पदयात्रा, साइक्लिङ्ग,
• साँस्कृतिक, धार्मिक, सभा सम्मेलन तथा खेलकूद पर्यटन,
• मनोरञ्जन पार्क, वाटर पार्क,
• वन्यजन्तु आरक्ष,
• यस्तै प्रकृतिका अन्य उद्योगहरु ।

प्रचलित कानूनले तोके अनुसारको प्रादेशिक क्षेत्राधिकारभित्रका सूचना संकलन, प्रशोधन र प्रसारणका लागि प्रविधि प्रयोग गरी सूचना, सञ्चार वा सूचना प्रशारण प्रविधिको सेवा उपलब्ध गराउने देहाय उद्योगहरु यस अन्तर्गत पर्दछन् ।

सूचना प्रविधि उद्योगः

• टेक्नोलोजी पार्क,
• आई. टी पार्क,
• बायोटेक पार्क,
• सफ्टवेयर विकास,
• कम्प्यूटर तथा सोसँग सम्बन्धित सेवाहरु,
• तथ्याङ्क प्रशोधन,
• साइवर क्याफे,
• डिजिटल म्यापिङ्ग,
• विजिनेस प्रोसेस आउटसोर्सिङ्ग (वि.पि.ओ.), नलेज प्रोसेस आउटसोर्सिङ्ग (के.पि.ओ.)
• डाटा सेन्टर, डाटा माइनिङ्ग, क्लाउड कम्प्यूटिङ्ग,
• यस्तै प्रकृतिका अन्य उद्योग ।

सञ्चार प्रविधिमा आधारित उद्योगः

• इन्टरनेट सर्बिस प्रोभाइडर्स (आई.एस.पी.)
• टेलिफोन, मोवाइल फोन, मोवाईल स्याटलाइट फोन अपरेटर सेवा,
• टेलिपोर्ट सेवा
• यस्तै प्रकृतिका अन्य उद्योग ।

प्रसारण प्रविधिमा आधारित उद्योगः

• एफ.एम. रेडियो, डिजिटल रेडियो सेवा,
• केबुल टेलिभिजन,
• आइ.पि. टेलिभिजन, अनलाइन सेवा,
• डिजिटल केबुल टेलिभिजन, नेटवर्क, डाइरेक्ट टु होम (डि.टि.एच.) स्याटलाइट सेवा, एम.एम.डि.एस नेटवर्क, डिजिटल टेलिभिजन (डि.डि.टिभी) नेटवर्क,
• रेकर्डिङ्ग स्टुडियो, प्रसारण स्टुडियो,
• छापा सञ्चार (प्रिन्ट मिडिया) उद्योग, श्रव्य दृष्य (अडियो भिजुअल) सामग्री उत्पादन उद्योग, विज्ञापन निर्माण उद्योग,
• चलचित्र वा वृत्तचित्र उत्पादन,

यस्तै प्रकृतिका अन्य उद्योगहरु ।

सेवा उत्पादन वा प्रदान गर्ने देहायका उद्योगहरु यस अन्तर्गत पर्दछन्।

• यान्त्रिक कार्यशाला (वर्कशप),
• छापाखाना तथा छपाई सम्वन्धी सेवा,
• पेशागत अनुसन्धान तथा विकास, व्यवस्थापन, इन्जिनियरिङ्ग तथा डिजाइन, कानूनी, लेखा, लेखापरीक्षण, शिक्षण प्रतिष्ठान, शैक्षिक तथा प्राविधिक परामर्श सेवाहरु,
• जिनिङ्ग तथा बेलिङ्ग व्यवसाय,
• प्रदर्शनी सेवा,
• साँस्कृतिक तथा मनोरञ्जनात्मक व्यवसाय,
• निर्माण व्यवसाय,
• सार्वजनिक यातायात व्यवसाय,
• फोटोग्राफी,
• अस्पताल,
• नर्सिङ होम, क्लिनिक, पोलिक्लिनिक, पुनः स्थापना गृह सञ्चालन, फिजियोथेरापी क्लिनिक, आयुर्वेद तथा अन्य वैकल्पिक अस्पताल,
• शारिरीक व्यायाम, योग ध्यान तथा अभ्यास केन्द्र,
• शिक्षण एवं प्रशिक्षण संस्था,
• पुस्तकालय, अभिलेखालय तथा संग्रहालय सेवा,
• प्रयोगशाला,
• हवाई यातायात सेवा,
• खेलकूल सेवा, स्वीमिङ्ग पूल,
• शीत भण्डार संचालन,
• हाउस वायरिङ्ग इलेक्ट्रीकल फिटिङ्ग र मर्मत,
• फोहोरमैला संकलन तथा सरसफाई, फोहोरमैला पुनः प्रशोधन,
• घरजग्गा खरिद गरी भूमि विकास गरी बिक्री गर्ने व्यवसाय,
• निर्माण सम्वन्धी भारी उपकरण (हेभी इक्वीपमेन्ट) भाडा, मर्मत तथा संचालन,
• पशु चिकित्सा सेवा,
• व्याट्री रिचार्जिङ्ग,
• स्वास्थ्य परीक्षण (एक्स रे, सिटी स्क्यान, एम.आर.आई, अल्ट्रासाउन्ड जस्ता सेवाहरु) तथा स्वास्थ्य परीक्षण प्रयोगशाला,
• निर्माण भइसकेका पूर्वाधारहरुको संचालन गर्ने (जस्तैः सभा सम्मेलन भवन, खानेपानी आपूर्ति, इन्धन तथा इन्धनजन्य ग्यास आपूर्ति सम्बन्धी पाइप लाइन, गोदामघर तथा भण्डारण, विमानस्थल, बसपार्क रङ्गशाला, स्पोर्टस्कम्प्लेकस, रोपवे, सडक, सिंचाई, विद्युत प्रशारण, विद्युत गृह, रेलवे सेवा, कार्गो कम्लेक्स, इनल्याण्ड क्लियरेन्स डिपो (आई.सि.डि.) जस्ता सेवा संचालन गर्ने) व्यवसायहरु
• खाद्यान्न कुटानी, पिसानी पेलानी र प्याकिङ्ग गर्ने कार्य,
• कपडा तथा धागो रङ्गाई, साइजिङ्ग र कपडा छपाई (कपडा बुन्ने उद्योगले आफ्नो प्रयोजनको लागि गरेकोमा बाहेक),
• ढुवानी तथा कार्गो व्यवसाय वा सेवा,
• भन्सार एजेन्ट सेवा,
• प्याकेजिङ्ग, रिफिलिङ्ग सेवा (एल.पी.जि. ग्याँस रिफिलिङ्ग र सवारी ग्यास रिफिलिङ्ग गर्ने स्टेशन समेत)
• कुरियर सेवा,
• ड्राइक्लिनिङ्ग व्यवसाय,
• व्यूटी पार्लर,
• आन्तरिक सजावट (इण्डेटियर डेकोरेशन)
• सुरक्षा सेवा प्रदान गर्ने व्यवसाय,
• प्रकाशन सेवा,
• विज्ञापन सेवा,
• विज्ञापन सामग्री तयार गर्ने सेवा,
• आम संचार सेवा,
• टेलिभिजनबाट प्रशारण गर्न बनाइएका कार्यक्रम र डकुमेन्ट्री टेलिफिल्म उत्पादन तथा प्रसारण,
• माटो परीक्षण (स्वाइल टेष्टिङ्ग) सेवा,
• पानी प्रशोधन, ढुवानी तथा वितरण सेवा,
• धर्मकाँटा सेवा
• स्वास्थ्य (हेल्थ) क्लव,
• प्राणीशास्त्र सम्वन्धी (जुलोजिकल), भूशास्त्र सम्वन्धी (जियोलोजिकल), जीवप्रविधि (बायोटेक) सम्वन्धी बगैंचा (पार्क) संचालन,
• व्यवसाय सम्वर्द्धन सेवा (विजिनेस इन्क्यूवेसन सर्भिस)
• व्यापारिक परिसर (ट्रेडिङ्ग विजिनेस कम्प्लेक्स) संचालन,
• वैदेशिक रोजगार सेवा
• सिनेमा हल (मल्टिप्लेक्स समेत),
• थिएटर (मल्टिप्लेक्स समेत),
• सिलाई बुनाई (बुटिक समेत)
• विद्युत सर्वेक्षण,
• खनिज अध्ययन अनुसन्धान,
• सरसफाई सेवा,
• विद्युतीय व्यापार (इ कमर्श), विद्युतीय माध्यम (अनलाइन वा सफ्टवेयर वा एप्स वा यस्तै अन्य प्रकारको माध्यम) को प्रयोग गरी सर्वसाधारणलाई सेवा उपलब्ध गराउने उद्योग व्यवसाय,
• मेशिनरी उपकरण भाडामा उपलब्ध गराउने (लिजिङ्ग) सेवा ।
• प्रशोधन वा प्रकृया नगण्य रुपमा हुने कट टु लेन्थ सिट, फोटो फिल्म स्लिटिङ्ग, फोटो, पेपर स्लिटिङ्ग, टिस्यू पेपर स्लिटिङ्ग, बल वियरिङ्ग एसेम्बली तथा वल्क रुपमा तयारी सामान आयात गरी रिप्याकिङ्ग गर्ने जस्ता सेवा व्यवसायहरु,
• कपडा तथा यार्न डाइङ्ग, यार्न साइजिङ र कपडामा प्रिन्टिङ्ग गर्ने व्यवसाय (कपडा बुन्ने उद्योगले आफ्नै प्रयोजनको लागि गरेकोमा बाहेक)
• व्यवसायिक रुपमा गरिने पशु चिकित्शा सेवा,
• घुम्ती उद्योग (Portable Processing Unit) ।

उद्योग दर्ता प्रक्रिया सम्बन्धमा थप जानकारी वा उद्योग तथा वाणिज्य प्रशासन प्रणाली (ICAS) प्रयोग सम्बन्धमा थप जानकारीका लागि यहाँबाट सहायता प्राप्त गर्न सकिन्छ । Link to help